အ ဂၤလန္မွာ တခိ်န္တုန္းက မန္နာအိမ္ေတာ Manor house ဆိုတဲ့ နန္းေတာ္တမွ် ျကီးမားလွတဲ့ အေဆာက္အဦျကီးေတြ အမ်ားအျပား ရိွခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြကို ပိုင္ဆိုင္သူေတြက ေလာ့ဒ္ဘြဲ႔ရ ျမို့စားနယ္စားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြက ေက်းလက္က ေျမဧကတေထာင္နွစ္ေထာင္ အက်ယ္အဝန္းရိွတဲ့ ေနရာေတြမွာ တည္ေဆာက္ ပါတယ္။ အဲဒီ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြကို ေဟာလ္ Hall လို့လည္း ေခၚပါေသးတယ္။ ဥပမာ ေျပာရရင္ ေလာဒ့္ဒါလင္တန္ ဆိုသူပိုင္တဲ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ကို ဒါလင္တန္ေဟာလ္ စသျဖင့္လည္း ေခၚျကပါတယ္။
ဒီလို မန္နာအိမ္ေတာ္ေတြ တည္ေဆာက္လာခဲ့တာ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္ေပါင္း ငါးရာခန့္က စတယ္လို့ ဆိုနိုင္ပါတယ္။ ေရွးတုန္းက အဂၤလိပ္ ျမို့စားနယ္စားေတြဟာ ေက်းလက္မွာ ေျမဧေပါင္း ေထာင္နဲ့ေသာင္းနဲ့ ခီ်ျပီး ပိုင္ဆိုင္ပါတယ္။ စိုက္ပ်ဳိးေရးကို အမီျပုရတဲ့ ေခတ္ဆိုေတာ့ အဲဒီေျမေတြေပၚမွာ လယ္သမားေတြကို ေျမငွားခ်ထားျပီး အခြန္ေကာက္ပါတယ္။ ျမို့စား နယ္စားေတြက ဘုရင္ကို လက္ေဆာင္ပဏၰာ ဆက္သရတာမ်ဳိး၊ ေငြေျကးပံ့ပိုးရတာမ်ဳိး ရိွပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုေခတ္လို ပံုမွန္ အခြန္ေဆာင္ရတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ေနာက္ ဘုရင္ စစ္ထြက္တိုက္မယ္ဆိုရင္ ျမို့စား နယ္စား ေတြဖက္က လူေရာေငြေရာ စိုက္ရပါတယ္။ ဘုရင္နဲ့ ျမို့စားနယ္စားေတြ အျပန္အလွန္ တဦးနဲ့တဦး အက်ဳိးျပုေနတဲ့ သေဘာလို့ ဆိုနိုင္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ၁၇၉၉ ခုနွစ္ေရာက္ေတာ့ အဂၤလန္မွာ မည္သူမဆို မေပးမျဖစ္ အခြန္ေဆာင္ရမယ့္ စနစ္သစ္တခုေပၚထြက္ လာပါတယ္။ ဝင္ေငြရဲ့ အေပၚမွာ ဆယ္ရာခိုင္နႈန္း အခြန္ေဆာင္ရတဲ့စနစ္ပါ။ ဒါေပမဲ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံနႈန္းထက္ ဝင္ေငြနိမ့္ပါးသူမ်ားကေတာ့ အခြန္ေဆာင္စရာမလိုပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ခ်မ္းသာတဲ့ ျမို့စားနယ္စားေတြ စထိေတာ့တာပါပဲ။ အဲဒီအခြန္စနစ္ မက်င့္သံုးခင္က ျမို့စားနယ္စားေတြ၊ အဂၤလိပ္အထက္တန္းလႊာေတြ အေနနဲ့ အစိုးရဆီကို သတ္သတ္မွတ္မွတ္ အခြန္မေဆာင္ရေလေတာ့ အေတာ္ေလး ခ်မ္းသာျကတယ္လို့ ဆိုနိုင္ပါတယ္။
မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးပိုင္ရွင္ေတြ ပိုျပီးကပ္သင့္လာတဲ့ ကာလကေတာ့ ပထမကမၻာစစ္အျပီး အခိ်န္ပါပဲ။ အရင္တုန္းက မန္နာ အိမ္ေတာ္ျကီးေတြမွာ အမႈထမ္းေတြ အေျမာက္အမ်ား ခန့္ထားရပါတယ္။ တခ်ဳိ႔ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြဆိုရင္ အခန္းေပါင္း ေလးဆယ္ေက်ာ္၊ ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္၊ တခ်ဳိ႔ဆိုရင္ တရာေက်ာ္ စသျဖင့္ ရိွတာေျကာင့္ ဝန္ထမ္းမ်ားမ်ား လိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမကမၻာ စစ္ျဖစ္ေတာ့ အရြယ္ေရာက္သူတိုင္း စစ္မႈမထမ္းမေနရဆိုေတာ့ မန္နာအိမ္ေတာ္က အမ်ဳိးသား အမႈထမ္းေတြလည္း စစ္ထဲလိုက္ ရပါတယ္။ ပထမကမၻာစစ္ကလည္း အက်အဆံုးမ်ားတဲ့ စစ္ပဲြျကီးျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ျပီးေတာ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ေတြကို ျပန္ေရာက္လာတဲ့ အမႈထမ္း အေရအတြက္ဟာ အေတာ္ျကီးကို နည္းပါးသြားတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ စက္မႈထြန္းကားလာတဲ့ ကာလေရာက္လာျပီ ျဖစ္တာေျကာင့္ သာမန္လူေတြက မန္နာ အိမ္ေတာ္ေတြမွာ အမႈထမ္း လုပ္တာထက္ လစာပိုေကာင္းတဲ့ စက္ရံုအလုပ္ရံုနဲ့ ျမို့ျကီးေတြကို ေျပာင္းေရႊ့ ကုန္တာေျကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ တျခားအခ်က္ေတြလည္း ရိွပါေသးတယ္။ အဲတာကေတာ့ လွ်ပ္စစ္မီး ေပၚလာတာနဲ့ လက္နိွပ္စက္ေတြ ေပၚလာတာေျကာင့္ပါ။
အရင္တုန္းက မန္နာအိမ္ေတာ္တခုမွာ ညေနတိုင္လာရင္ ဖေယာင္းတိုင္ထြန္းဖို့ ဖန္မီးအိမ္ထြန္းဖို့ ခန့္ထားရတဲ့ သူကပဲ နွစ္ဆယ္ေလာက္ ရိွတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ အခန္းေတြက မ်ားလွတာကိုး။ လွ်ပ္စစ္ေပၚလာေတာ့ ခလုတ္နိွပ္ရံုပဲဆိုေတာ့ လူမ်ားမ်ား မလိုေတာ့ပါဘူး။ လက္နိွပ္စက္ေပၚလာေတာ့ ျမို့ျပမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြကို လက္နိွပ္စက္စာေရးမေတြအျဖစ္ အလုပ္ ခန့္ထားလာေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း ေက်းလက္က မန္နာအိမ္ေတာ္ေတြမွာ အလုပ္လုပ္တာထက္ ျမို့ကို ေျပာင္းတာ မ်ားလာပါတယ္။
မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြအတြက္ ေနာက္ထပ္အထိအနာဆံုးကေတာ့ ဒုတိယကမၻာစစ္အျပီးမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ျကီးျပီးေတာ့ တက္လာတဲ့ အဂၤလိပ္အစိုးရဟာ ေလဘာပါတီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပါတီလက္ထက္မွာ နိုင္ငံသားေတြရဲ့ ပညာေရးက်န္းမာေရး လူမႈေရး ေခ်ာင္လည္လာဖို့အတြက္ social welfare လို့ေခၚတဲ့ လူမႈဖူလံုေရး အစီအစဥ္ကို စျပီးအေကာင္ အထည္ေဖာ္ပါတယ္။ စစ္စားရိတ္ေထာင္းထားလို့ ပိုက္ဆံကလည္း အေတာ္ေလးလိုေနပါတယ္။ အဲတာေျကာင့္ တက္လာတဲ့ ေလဘာအစိုးရဟာ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာတဲ့ စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြကို ပိုင္ဆိုင္တဲ့ အဂၤလိပ္ အထက္တန္းလႊာေတြ အေပၚမွာ အခြန္တိုးေကာက္လာပါတယ္။ စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ေတြအေနနဲ့ မေထာင္းတာလွေပမယ့္ မန္နာအိမ္ေတာ္ပိုင္ရွင္ အထက္တန္းလႊာေတြ ဒုကၡလွလွနဲ့ ေတြ႔ပါေတာ့တယ္။ ဘာေျကာင့္တုန္း ဆိုေတာ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ပိုင္ရွင္ ျမို့စားနယ္စား အဆက္ဆက္ဟာ ေျမပိုင္ရွင္ေတြ ျဖစ္ေလေတာ့ လယ္သမားအေပၚကေန သီးစားခနဲ့ ေနလာတာျဖစ္တာေျကာင့္ ေရွးအတိုင္းအတာအရ ခ်မ္းသာတယ္ ဆိုေပမယ့္ စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ေတြေလာက္ ဝင္ေငြ မေကာင္းပါဘူး။
ေကာက္ခံတဲ့ အခြန္ေငြက မ်ားလြန္းတာေျကာင့္ တခ်ဳိ႔မန္နာအိမ္ေတာ္ပိုင္ရွင္ေတြဟာ နန္းေတာ္တမွ် ျကီးမားလွတဲ့ အေဆာက္အဦေတြကို ဆက္ျပီးထိန္းသိမ္းထားဖို့ မတတ္နိုင္ေတာ့ပါ။ ဒါေျကာင့္ တခ်ဳိ႔ မန္နာ အိမ္ေတာ္ေတြကို ေရာင္းပစ္တာမ်ဳိး ရိွလာပါတယ္။ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီး အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အခြန္မေဆာင္နိုင္တာေျကာင့္ ျဖိုခ်ဖ်က္ဆီး လိုက္ရပါေတာ့တယ္။ ပထမကမၻာစစ္အျပီးကေန ဒုတိယကမၻာစစ္အျပီး၊ ေနာက္ပိုင္း ၁၉၆ဝ ခုနွစ္မ်ားအထိ အဂၤလန္မွာ အစိုးရေတာင္းတဲ့ အခြန္ကို မေဆာင္နိုင္လို့၊ ဝယ္မယ့္သူလည္း မရိွေတာ့လို့ ျဖိုခ်ဖ်က္ဆီးလိုက္ရတဲ့ မန္နာ အိမ္ေတာ္ေပါင္းဟာ အလံုး ၁၂၀၀ ေက်ာ္ ရိွပါတယ္။ အစိုးရကိုယ္တိုင္ကလည္း အဲဒီ အိမ္ေတာ္ေတြကို ေရွးေဟာင္း အေမြအနွစ္အျဖစ္ ထိန္းသိမ္းထားဖို့ အဲဒီအခိ်န္ကာလတုန္းက ေငြေျကးမတတ္နိုင္တာ ကလည္း ေနာက္တေျကာင္းလို့ ဆိုရမွာပါ။
အေတာ္ျကီးကို ခ်မ္းသာတဲ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ပိုင္ရွင္ အနည္းအက်ဥ္းသာ အခုေခတ္အထိ သူတို့ အိမ္ေတာ္ေတြကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းနိုင္ပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ ဒက္ဗြန္ရိႈင္းယားေဒသက မန္နာအိမ္ေတာ္တခုကေတာ့ ပိုင္ရွင္ျဖစ္သူ နယ္စားက ေငြအကုန္ခံျပီး ဆက္ထိန္းထားပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အျပီးမွာ အဲဒီ မန္နာအိမ္ေတာ္ပိုင္ရွင္ အစိုးရကို ေပးလိုက္ရတဲ့ အခြန္ေငြက အေတာ္ျကီးမ်ားတယ္လို့ ဆိုနိုင္ပါတယ္။ အခုေခတ္ေငြနဲ့တြက္ရင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၆ဝ ေလာက္ ေပးေဆာင္ခဲ့ရတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ဒက္ဗြန္ရိႈင္းယားနယ္စားရဲ့သားက စစ္ဗိုလ္အျဖစ္ စစ္ျကီးအတြင္းက တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရင္း တိုက္ပဲြက်ပါတယ္။ သူ့ဇနီးသည္ကေတာ့ အေမရိကန္နိုင္ငံသူ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းမွာ လုပ္ျကံခံရတဲ့ အေမရိကန္သမတ ဂြ်န္အက္ဖ္ကေနဒီရဲ့ ညီမျဖစ္ပါတယ္။ ကေနဒီရဲ့ ညီမလည္း အဲဒီမန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးမွာ ဆက္ေနရင္း ၁၉၄၈ ခုနွစ္မွာ အေပ်ာ္စီးေလယဥ္ပ်က္က်လို့ ျပင္သစ္မွာ ဆံုးပါတယ္။
အခု ၂၁ ရာစုမွာေတာ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြကို ဆက္ထိန္းသိမ္းနိုင္သူက လက္ခ်ိဳးေရေလာက္ေအာင္ နည္းပါးသြားပါတယ္။ ကြယ္လြန္သြားျပီျဖစ္တဲ့ မင္းသမီးေလဒီ ဒိုင္ယာနာရဲ့ အကိုကေတာ့ သူတို့ စပင္ဆာမ်ဳိးရိုးပိုင္ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအတိုင္း ကိုယ့္အိတ္ထဲက ေငြစိုက္ျပီး မထိန္းထားနိုင္ေတာ့ အိမ္ေတာ္ကို ျပတိုက္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းျပီး လာျကည့္တဲ့သူေတြဆီက အခေျကးေငြယူ၊ ရတဲ့ေငြနဲ့ အိမ္ေတာ္ကို ျပုျပင္ထိန္းသိမ္း ရပါတယ္။ မန္နာအိမ္ေတာ္ကို ဆယ္နွစ္တခါေလာက္ ျပုျပင္ထိန္းသိမ္းခက ေဒၚလာဆယ္သန္းေလာက္ က်တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ဒီျကားထဲမွာလည္း နိုင္ငံေတာ္ကို အခြန္မွန္မွန္ ေပးေဆာင္ရ ပါေသးတယ္။
အခြန္ေငြနဲ့ ပတ္သက္လို့ စကားစပ္မိလို့ ထပ္ေျပာရရင္ အေမြခြန္ဆိုတာ အဂၤလန္မွာ အျမင့္ဆံုးအခြန္ထဲမွာပါပါတယ္။ ေလဒီ ဒိုင္ယာနာဆံုးေတာ့ သူ့ရဲ့ ဘဏ္အေကာင့္ထဲမွာ သူ့သားနွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ နန္းလ်ာမင္းသား ဝီလီယံနဲ့ မင္းသားဟယ္ရီတို့ အတြက္ ခ်န္ထားရစ္တဲ့ ေငြဟာ ေငြသားခ်ည္းသက္သက္ စတာလင္ေပါင္ ၃၁သန္း ေက်ာ္ရိွတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ညီအကိုတဦးစီကို စတာလင္ေပါင္ ရွစ္သန္းခန့္ပဲ ရပါတယ္။ နွစ္ေယာက္ဆိုေတာ့ ေပါင္ ၁၆ သန္းရိွပါတယ္။ က်န္တဲ့ ေပါင္ ၁၅ သန္းေက်ာ္ကို အေမြခြန္အျဖစ္ နိုင္ငံေတာ္ကို ေပးေဆာင္လိုက္ရပါတယ္။ ေငြသားခ်ည္း သက္သက္ အေမြေပးရင္ အေမြရတဲ့သူ ေပးေဆာင္ရတဲ့ အခြန္ေငြဟာ အေတာ္ေလးျမင့္မားတယ္ ဆိုတာကို ျမင္နိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ေငြသားတိုက္ရိုက္ ခ်န္ထားရစ္တဲ့ အေမြကို ဘယ္လိုအခြန္စနစ္နဲ့ ေကာက္ယူသလဲ ဆိုတာေတာ့မသိပါ။
ျပန္ေကာက္ရရင္ တခိ်န္တုန္းက အရစၥတိုကရက္လို့ ေခၚတဲ့ အဂၤလိပ္အထက္တန္းလႊာေတြ ပိုင္ဆိုင္ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ စနစ္ဟာ အခုဆိုရင္ မရိွေတာ့ပါဘူး။ အဓိကေတာ့ ဧကေထာင္ခီ် က်ယ္ဝန္းတဲ့ေျမေပၚမွာ နန္းေတာ္တခုလို တည္ေဆာက္ေနထိုင္မယ္ဆိုရင္ နိုင္ငံေတာ္ကို ေပးေဆာင္ရတဲ့ အခြန္ေငြက ျကီးေလးလွလို့ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါျဖင့္ရင္ ေမးစရာ ရိွတာက အခုေခတ္မွာ စက္မႈလုပ္ငန္းေျကာင့္ အျကီးအက်ယ္ ခ်မ္းသာေနတဲ့ လူေတြကေရာ ဘာေျကာင့္ မန္နာအိမ္ေတာ္မ်ဳိး ေတြကို ဝယ္ျပီးမေနတာလဲ၊ ဘာေျကာင့္ထပ္မေဆာက္ေတာ့တာလဲ ဆိုတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘီလီယံနာေတြရဲ့ သေဘာက ေငြေျကးခ်မ္းသာေပမယ့္ ေငြလည္း ထပ္မေပၚတဲ့အျပင္ မလိုအပ္ဘဲ အခြန္ျကီးျကီးမားမား သက္သက္ေပးေဆာင္ရတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ဳိးကို မလုပ္တာေျကာင့္ပါ။ ေဆာက္ျခင္းေဆာက္ ေငြျပန္ရတဲ့ အထက္တန္းစား ဟိုတယ္ျကီးေတြပဲ ေဆာက္မွာပါ။
အခုျမန္မာနိုင္ငံမွာေကာ အေဆာက္အဦအသစ္ ေဆာက္လုပ္ေနထိုင္တာနဲ့ ပတ္သက္လို့ အခြန္ကို ဘယ္လို ေကာက္ခံ ပါသလဲ။ ဘယ္သူမွ ေရေရရာရာ မသိပါ။ ရန္ကုန္အပါဝင္ ျမို့ျကီးေတြမွာ အဂၤလိပ္မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြကို မမီေပမယ့္ နန္းေတာ္ အေသးစားတမွ် ေဆာက္လုပ္ထားတဲ့ အိမ္ျကီးအိမ္ေကာင္းေတြ အမ်ားျကီးရိွပါတယ္။ တခ်ဳိ႔အိမ္ျကီးေတြဆိုရင္ ေဆာက္သာ ထားတယ္ လူေနတာလည္း မေတြ႔ရပါ။ ဘယ္ကရတဲ့ေငြေတြနဲ့ ေဆာက္ထားတာလဲ ဆိုတာကလည္း ေမးစရာ ေမးခြန္းပါ။ အဲသလို အိမ္ျကီးေတြေဆာက္လုပ္ထားတဲ့အတြက္ နိုင္ငံေတာ္ကို အခြန္မွန္မွန္ေပးေဆာင္ ၾကပါ သလား။ ဘယ္သူမွမသိပါ။ တခ်ဳိ႔အိမ္ေတြဆိုရင္ ျကီးလြန္းတာေျကာင့္ ယူနီဆက္လို ကုလသမဂၢအဖဲြ့အစည္းေတြ၊ အီးယူ သမဂၢရံုးေတြ စသျဖင့္က တနွစ္ကို ေဒၚလာ တသန္းေလာက္ေပးျပီး ရံုးဖြင့္ဖို့ ငွားရမ္းထားတာ အားလံုးအသိပါပဲ။
သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြမွာ အခြန္ေငြေဆာင္ဖို့ ပ်က္ကြက္ရင္၊ ေရွာင္ရွားရင္၊ သတ္မွတ္တာထက္ လိမ္လည္ျပီး ေလွ်ာ့ေပးရင္ ရာဇဝတ္မႈေျမာက္ပါတယ္။ အဂၤလန္မွာ တေန့ ဘုရင္ျဖစ္လာမယ့္ နန္းလွ်ာေလာင္း မင္းသားေတာင္ အခြန္ကို နိုင္ငံေတာ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့အတိုင္း ေပးေဆာင္ပါတယ္။ ဂလိမ္းဂလက္လုပ္ျပီး ေရွာင္ရွားတာမ်ဳိး မလုပ္ပါ။ အခု ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ေျမအပါအဝင္ အဖိုးတန္ အေဆာက္အဦေတြ စတဲ့ ºကြယ္ဝမႈေတြကို ပိုင္ဆိုင္သူေတြဟာ မွန္မွန္ကန္ကန္ အခြန္မေဆာင္ဘူး ဆိုတာ သိသာလြန္းလွပါတယ္။ အုပ္ခု်ပ္သူလူတန္းစားနဲ့ ခရိုနီေတြက အက်ဳိးတူေတြျဖစ္၊ ပုလင္းတူဗူးဆို့ေတြ ျဖစ္ေလေတာ့ သက္ဆိုင္ရာက႑အလိုက္ ေပးေဆာင္ရမယ့္ အခြန္ေငြေတြကို မေပးေဆာင္ျကပါ။ အဲဒီ အက်ဳိးဆက္မ်ားေျကာင့္ နိုင္ငံသားေတြရဲ့ အေရးအရာေတြျဖစ္တဲ့ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး စတာေတြမွာ သံုးစဲြရမယ့္ ေငြေျကးက နည္းပါးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္လည္း ျမန္မာျပည္ဟာ အခုအထိ သူမ်ား ေနာက္မွာ က်န္ရစ္ေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါေျကာင္း။
ေဇာ္မင္း
၁၅ ရက္၊ စက္တင္ဘာလ၊ ၂ဝ၁၄ ခုနွစ္
ဒီလို မန္နာအိမ္ေတာ္ေတြ တည္ေဆာက္လာခဲ့တာ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္ေပါင္း ငါးရာခန့္က စတယ္လို့ ဆိုနိုင္ပါတယ္။ ေရွးတုန္းက အဂၤလိပ္ ျမို့စားနယ္စားေတြဟာ ေက်းလက္မွာ ေျမဧေပါင္း ေထာင္နဲ့ေသာင္းနဲ့ ခီ်ျပီး ပိုင္ဆိုင္ပါတယ္။ စိုက္ပ်ဳိးေရးကို အမီျပုရတဲ့ ေခတ္ဆိုေတာ့ အဲဒီေျမေတြေပၚမွာ လယ္သမားေတြကို ေျမငွားခ်ထားျပီး အခြန္ေကာက္ပါတယ္။ ျမို့စား နယ္စားေတြက ဘုရင္ကို လက္ေဆာင္ပဏၰာ ဆက္သရတာမ်ဳိး၊ ေငြေျကးပံ့ပိုးရတာမ်ဳိး ရိွပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုေခတ္လို ပံုမွန္ အခြန္ေဆာင္ရတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ေနာက္ ဘုရင္ စစ္ထြက္တိုက္မယ္ဆိုရင္ ျမို့စား နယ္စား ေတြဖက္က လူေရာေငြေရာ စိုက္ရပါတယ္။ ဘုရင္နဲ့ ျမို့စားနယ္စားေတြ အျပန္အလွန္ တဦးနဲ့တဦး အက်ဳိးျပုေနတဲ့ သေဘာလို့ ဆိုနိုင္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ၁၇၉၉ ခုနွစ္ေရာက္ေတာ့ အဂၤလန္မွာ မည္သူမဆို မေပးမျဖစ္ အခြန္ေဆာင္ရမယ့္ စနစ္သစ္တခုေပၚထြက္ လာပါတယ္။ ဝင္ေငြရဲ့ အေပၚမွာ ဆယ္ရာခိုင္နႈန္း အခြန္ေဆာင္ရတဲ့စနစ္ပါ။ ဒါေပမဲ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံနႈန္းထက္ ဝင္ေငြနိမ့္ပါးသူမ်ားကေတာ့ အခြန္ေဆာင္စရာမလိုပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ခ်မ္းသာတဲ့ ျမို့စားနယ္စားေတြ စထိေတာ့တာပါပဲ။ အဲဒီအခြန္စနစ္ မက်င့္သံုးခင္က ျမို့စားနယ္စားေတြ၊ အဂၤလိပ္အထက္တန္းလႊာေတြ အေနနဲ့ အစိုးရဆီကို သတ္သတ္မွတ္မွတ္ အခြန္မေဆာင္ရေလေတာ့ အေတာ္ေလး ခ်မ္းသာျကတယ္လို့ ဆိုနိုင္ပါတယ္။
မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးပိုင္ရွင္ေတြ ပိုျပီးကပ္သင့္လာတဲ့ ကာလကေတာ့ ပထမကမၻာစစ္အျပီး အခိ်န္ပါပဲ။ အရင္တုန္းက မန္နာ အိမ္ေတာ္ျကီးေတြမွာ အမႈထမ္းေတြ အေျမာက္အမ်ား ခန့္ထားရပါတယ္။ တခ်ဳိ႔ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြဆိုရင္ အခန္းေပါင္း ေလးဆယ္ေက်ာ္၊ ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္၊ တခ်ဳိ႔ဆိုရင္ တရာေက်ာ္ စသျဖင့္ ရိွတာေျကာင့္ ဝန္ထမ္းမ်ားမ်ား လိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမကမၻာ စစ္ျဖစ္ေတာ့ အရြယ္ေရာက္သူတိုင္း စစ္မႈမထမ္းမေနရဆိုေတာ့ မန္နာအိမ္ေတာ္က အမ်ဳိးသား အမႈထမ္းေတြလည္း စစ္ထဲလိုက္ ရပါတယ္။ ပထမကမၻာစစ္ကလည္း အက်အဆံုးမ်ားတဲ့ စစ္ပဲြျကီးျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ျပီးေတာ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ေတြကို ျပန္ေရာက္လာတဲ့ အမႈထမ္း အေရအတြက္ဟာ အေတာ္ျကီးကို နည္းပါးသြားတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ စက္မႈထြန္းကားလာတဲ့ ကာလေရာက္လာျပီ ျဖစ္တာေျကာင့္ သာမန္လူေတြက မန္နာ အိမ္ေတာ္ေတြမွာ အမႈထမ္း လုပ္တာထက္ လစာပိုေကာင္းတဲ့ စက္ရံုအလုပ္ရံုနဲ့ ျမို့ျကီးေတြကို ေျပာင္းေရႊ့ ကုန္တာေျကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ တျခားအခ်က္ေတြလည္း ရိွပါေသးတယ္။ အဲတာကေတာ့ လွ်ပ္စစ္မီး ေပၚလာတာနဲ့ လက္နိွပ္စက္ေတြ ေပၚလာတာေျကာင့္ပါ။
အရင္တုန္းက မန္နာအိမ္ေတာ္တခုမွာ ညေနတိုင္လာရင္ ဖေယာင္းတိုင္ထြန္းဖို့ ဖန္မီးအိမ္ထြန္းဖို့ ခန့္ထားရတဲ့ သူကပဲ နွစ္ဆယ္ေလာက္ ရိွတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ အခန္းေတြက မ်ားလွတာကိုး။ လွ်ပ္စစ္ေပၚလာေတာ့ ခလုတ္နိွပ္ရံုပဲဆိုေတာ့ လူမ်ားမ်ား မလိုေတာ့ပါဘူး။ လက္နိွပ္စက္ေပၚလာေတာ့ ျမို့ျပမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြကို လက္နိွပ္စက္စာေရးမေတြအျဖစ္ အလုပ္ ခန့္ထားလာေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း ေက်းလက္က မန္နာအိမ္ေတာ္ေတြမွာ အလုပ္လုပ္တာထက္ ျမို့ကို ေျပာင္းတာ မ်ားလာပါတယ္။
မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြအတြက္ ေနာက္ထပ္အထိအနာဆံုးကေတာ့ ဒုတိယကမၻာစစ္အျပီးမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ျကီးျပီးေတာ့ တက္လာတဲ့ အဂၤလိပ္အစိုးရဟာ ေလဘာပါတီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပါတီလက္ထက္မွာ နိုင္ငံသားေတြရဲ့ ပညာေရးက်န္းမာေရး လူမႈေရး ေခ်ာင္လည္လာဖို့အတြက္ social welfare လို့ေခၚတဲ့ လူမႈဖူလံုေရး အစီအစဥ္ကို စျပီးအေကာင္ အထည္ေဖာ္ပါတယ္။ စစ္စားရိတ္ေထာင္းထားလို့ ပိုက္ဆံကလည္း အေတာ္ေလးလိုေနပါတယ္။ အဲတာေျကာင့္ တက္လာတဲ့ ေလဘာအစိုးရဟာ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာတဲ့ စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြကို ပိုင္ဆိုင္တဲ့ အဂၤလိပ္ အထက္တန္းလႊာေတြ အေပၚမွာ အခြန္တိုးေကာက္လာပါတယ္။ စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ေတြအေနနဲ့ မေထာင္းတာလွေပမယ့္ မန္နာအိမ္ေတာ္ပိုင္ရွင္ အထက္တန္းလႊာေတြ ဒုကၡလွလွနဲ့ ေတြ႔ပါေတာ့တယ္။ ဘာေျကာင့္တုန္း ဆိုေတာ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ပိုင္ရွင္ ျမို့စားနယ္စား အဆက္ဆက္ဟာ ေျမပိုင္ရွင္ေတြ ျဖစ္ေလေတာ့ လယ္သမားအေပၚကေန သီးစားခနဲ့ ေနလာတာျဖစ္တာေျကာင့္ ေရွးအတိုင္းအတာအရ ခ်မ္းသာတယ္ ဆိုေပမယ့္ စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ေတြေလာက္ ဝင္ေငြ မေကာင္းပါဘူး။
ေကာက္ခံတဲ့ အခြန္ေငြက မ်ားလြန္းတာေျကာင့္ တခ်ဳိ႔မန္နာအိမ္ေတာ္ပိုင္ရွင္ေတြဟာ နန္းေတာ္တမွ် ျကီးမားလွတဲ့ အေဆာက္အဦေတြကို ဆက္ျပီးထိန္းသိမ္းထားဖို့ မတတ္နိုင္ေတာ့ပါ။ ဒါေျကာင့္ တခ်ဳိ႔ မန္နာ အိမ္ေတာ္ေတြကို ေရာင္းပစ္တာမ်ဳိး ရိွလာပါတယ္။ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီး အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အခြန္မေဆာင္နိုင္တာေျကာင့္ ျဖိုခ်ဖ်က္ဆီး လိုက္ရပါေတာ့တယ္။ ပထမကမၻာစစ္အျပီးကေန ဒုတိယကမၻာစစ္အျပီး၊ ေနာက္ပိုင္း ၁၉၆ဝ ခုနွစ္မ်ားအထိ အဂၤလန္မွာ အစိုးရေတာင္းတဲ့ အခြန္ကို မေဆာင္နိုင္လို့၊ ဝယ္မယ့္သူလည္း မရိွေတာ့လို့ ျဖိုခ်ဖ်က္ဆီးလိုက္ရတဲ့ မန္နာ အိမ္ေတာ္ေပါင္းဟာ အလံုး ၁၂၀၀ ေက်ာ္ ရိွပါတယ္။ အစိုးရကိုယ္တိုင္ကလည္း အဲဒီ အိမ္ေတာ္ေတြကို ေရွးေဟာင္း အေမြအနွစ္အျဖစ္ ထိန္းသိမ္းထားဖို့ အဲဒီအခိ်န္ကာလတုန္းက ေငြေျကးမတတ္နိုင္တာ ကလည္း ေနာက္တေျကာင္းလို့ ဆိုရမွာပါ။
အေတာ္ျကီးကို ခ်မ္းသာတဲ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ပိုင္ရွင္ အနည္းအက်ဥ္းသာ အခုေခတ္အထိ သူတို့ အိမ္ေတာ္ေတြကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းနိုင္ပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ ဒက္ဗြန္ရိႈင္းယားေဒသက မန္နာအိမ္ေတာ္တခုကေတာ့ ပိုင္ရွင္ျဖစ္သူ နယ္စားက ေငြအကုန္ခံျပီး ဆက္ထိန္းထားပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အျပီးမွာ အဲဒီ မန္နာအိမ္ေတာ္ပိုင္ရွင္ အစိုးရကို ေပးလိုက္ရတဲ့ အခြန္ေငြက အေတာ္ျကီးမ်ားတယ္လို့ ဆိုနိုင္ပါတယ္။ အခုေခတ္ေငြနဲ့တြက္ရင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၆ဝ ေလာက္ ေပးေဆာင္ခဲ့ရတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ဒက္ဗြန္ရိႈင္းယားနယ္စားရဲ့သားက စစ္ဗိုလ္အျဖစ္ စစ္ျကီးအတြင္းက တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရင္း တိုက္ပဲြက်ပါတယ္။ သူ့ဇနီးသည္ကေတာ့ အေမရိကန္နိုင္ငံသူ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းမွာ လုပ္ျကံခံရတဲ့ အေမရိကန္သမတ ဂြ်န္အက္ဖ္ကေနဒီရဲ့ ညီမျဖစ္ပါတယ္။ ကေနဒီရဲ့ ညီမလည္း အဲဒီမန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးမွာ ဆက္ေနရင္း ၁၉၄၈ ခုနွစ္မွာ အေပ်ာ္စီးေလယဥ္ပ်က္က်လို့ ျပင္သစ္မွာ ဆံုးပါတယ္။
အခု ၂၁ ရာစုမွာေတာ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြကို ဆက္ထိန္းသိမ္းနိုင္သူက လက္ခ်ိဳးေရေလာက္ေအာင္ နည္းပါးသြားပါတယ္။ ကြယ္လြန္သြားျပီျဖစ္တဲ့ မင္းသမီးေလဒီ ဒိုင္ယာနာရဲ့ အကိုကေတာ့ သူတို့ စပင္ဆာမ်ဳိးရိုးပိုင္ မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအတိုင္း ကိုယ့္အိတ္ထဲက ေငြစိုက္ျပီး မထိန္းထားနိုင္ေတာ့ အိမ္ေတာ္ကို ျပတိုက္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းျပီး လာျကည့္တဲ့သူေတြဆီက အခေျကးေငြယူ၊ ရတဲ့ေငြနဲ့ အိမ္ေတာ္ကို ျပုျပင္ထိန္းသိမ္း ရပါတယ္။ မန္နာအိမ္ေတာ္ကို ဆယ္နွစ္တခါေလာက္ ျပုျပင္ထိန္းသိမ္းခက ေဒၚလာဆယ္သန္းေလာက္ က်တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ဒီျကားထဲမွာလည္း နိုင္ငံေတာ္ကို အခြန္မွန္မွန္ ေပးေဆာင္ရ ပါေသးတယ္။
အခြန္ေငြနဲ့ ပတ္သက္လို့ စကားစပ္မိလို့ ထပ္ေျပာရရင္ အေမြခြန္ဆိုတာ အဂၤလန္မွာ အျမင့္ဆံုးအခြန္ထဲမွာပါပါတယ္။ ေလဒီ ဒိုင္ယာနာဆံုးေတာ့ သူ့ရဲ့ ဘဏ္အေကာင့္ထဲမွာ သူ့သားနွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ နန္းလ်ာမင္းသား ဝီလီယံနဲ့ မင္းသားဟယ္ရီတို့ အတြက္ ခ်န္ထားရစ္တဲ့ ေငြဟာ ေငြသားခ်ည္းသက္သက္ စတာလင္ေပါင္ ၃၁သန္း ေက်ာ္ရိွတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ညီအကိုတဦးစီကို စတာလင္ေပါင္ ရွစ္သန္းခန့္ပဲ ရပါတယ္။ နွစ္ေယာက္ဆိုေတာ့ ေပါင္ ၁၆ သန္းရိွပါတယ္။ က်န္တဲ့ ေပါင္ ၁၅ သန္းေက်ာ္ကို အေမြခြန္အျဖစ္ နိုင္ငံေတာ္ကို ေပးေဆာင္လိုက္ရပါတယ္။ ေငြသားခ်ည္း သက္သက္ အေမြေပးရင္ အေမြရတဲ့သူ ေပးေဆာင္ရတဲ့ အခြန္ေငြဟာ အေတာ္ေလးျမင့္မားတယ္ ဆိုတာကို ျမင္နိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ေငြသားတိုက္ရိုက္ ခ်န္ထားရစ္တဲ့ အေမြကို ဘယ္လိုအခြန္စနစ္နဲ့ ေကာက္ယူသလဲ ဆိုတာေတာ့မသိပါ။
ျပန္ေကာက္ရရင္ တခိ်န္တုန္းက အရစၥတိုကရက္လို့ ေခၚတဲ့ အဂၤလိပ္အထက္တန္းလႊာေတြ ပိုင္ဆိုင္ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ မန္နာအိမ္ေတာ္ စနစ္ဟာ အခုဆိုရင္ မရိွေတာ့ပါဘူး။ အဓိကေတာ့ ဧကေထာင္ခီ် က်ယ္ဝန္းတဲ့ေျမေပၚမွာ နန္းေတာ္တခုလို တည္ေဆာက္ေနထိုင္မယ္ဆိုရင္ နိုင္ငံေတာ္ကို ေပးေဆာင္ရတဲ့ အခြန္ေငြက ျကီးေလးလွလို့ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါျဖင့္ရင္ ေမးစရာ ရိွတာက အခုေခတ္မွာ စက္မႈလုပ္ငန္းေျကာင့္ အျကီးအက်ယ္ ခ်မ္းသာေနတဲ့ လူေတြကေရာ ဘာေျကာင့္ မန္နာအိမ္ေတာ္မ်ဳိး ေတြကို ဝယ္ျပီးမေနတာလဲ၊ ဘာေျကာင့္ထပ္မေဆာက္ေတာ့တာလဲ ဆိုတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘီလီယံနာေတြရဲ့ သေဘာက ေငြေျကးခ်မ္းသာေပမယ့္ ေငြလည္း ထပ္မေပၚတဲ့အျပင္ မလိုအပ္ဘဲ အခြန္ျကီးျကီးမားမား သက္သက္ေပးေဆာင္ရတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ဳိးကို မလုပ္တာေျကာင့္ပါ။ ေဆာက္ျခင္းေဆာက္ ေငြျပန္ရတဲ့ အထက္တန္းစား ဟိုတယ္ျကီးေတြပဲ ေဆာက္မွာပါ။
အခုျမန္မာနိုင္ငံမွာေကာ အေဆာက္အဦအသစ္ ေဆာက္လုပ္ေနထိုင္တာနဲ့ ပတ္သက္လို့ အခြန္ကို ဘယ္လို ေကာက္ခံ ပါသလဲ။ ဘယ္သူမွ ေရေရရာရာ မသိပါ။ ရန္ကုန္အပါဝင္ ျမို့ျကီးေတြမွာ အဂၤလိပ္မန္နာအိမ္ေတာ္ျကီးေတြကို မမီေပမယ့္ နန္းေတာ္ အေသးစားတမွ် ေဆာက္လုပ္ထားတဲ့ အိမ္ျကီးအိမ္ေကာင္းေတြ အမ်ားျကီးရိွပါတယ္။ တခ်ဳိ႔အိမ္ျကီးေတြဆိုရင္ ေဆာက္သာ ထားတယ္ လူေနတာလည္း မေတြ႔ရပါ။ ဘယ္ကရတဲ့ေငြေတြနဲ့ ေဆာက္ထားတာလဲ ဆိုတာကလည္း ေမးစရာ ေမးခြန္းပါ။ အဲသလို အိမ္ျကီးေတြေဆာက္လုပ္ထားတဲ့အတြက္ နိုင္ငံေတာ္ကို အခြန္မွန္မွန္ေပးေဆာင္ ၾကပါ သလား။ ဘယ္သူမွမသိပါ။ တခ်ဳိ႔အိမ္ေတြဆိုရင္ ျကီးလြန္းတာေျကာင့္ ယူနီဆက္လို ကုလသမဂၢအဖဲြ့အစည္းေတြ၊ အီးယူ သမဂၢရံုးေတြ စသျဖင့္က တနွစ္ကို ေဒၚလာ တသန္းေလာက္ေပးျပီး ရံုးဖြင့္ဖို့ ငွားရမ္းထားတာ အားလံုးအသိပါပဲ။
သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြမွာ အခြန္ေငြေဆာင္ဖို့ ပ်က္ကြက္ရင္၊ ေရွာင္ရွားရင္၊ သတ္မွတ္တာထက္ လိမ္လည္ျပီး ေလွ်ာ့ေပးရင္ ရာဇဝတ္မႈေျမာက္ပါတယ္။ အဂၤလန္မွာ တေန့ ဘုရင္ျဖစ္လာမယ့္ နန္းလွ်ာေလာင္း မင္းသားေတာင္ အခြန္ကို နိုင္ငံေတာ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့အတိုင္း ေပးေဆာင္ပါတယ္။ ဂလိမ္းဂလက္လုပ္ျပီး ေရွာင္ရွားတာမ်ဳိး မလုပ္ပါ။ အခု ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ေျမအပါအဝင္ အဖိုးတန္ အေဆာက္အဦေတြ စတဲ့ ºကြယ္ဝမႈေတြကို ပိုင္ဆိုင္သူေတြဟာ မွန္မွန္ကန္ကန္ အခြန္မေဆာင္ဘူး ဆိုတာ သိသာလြန္းလွပါတယ္။ အုပ္ခု်ပ္သူလူတန္းစားနဲ့ ခရိုနီေတြက အက်ဳိးတူေတြျဖစ္၊ ပုလင္းတူဗူးဆို့ေတြ ျဖစ္ေလေတာ့ သက္ဆိုင္ရာက႑အလိုက္ ေပးေဆာင္ရမယ့္ အခြန္ေငြေတြကို မေပးေဆာင္ျကပါ။ အဲဒီ အက်ဳိးဆက္မ်ားေျကာင့္ နိုင္ငံသားေတြရဲ့ အေရးအရာေတြျဖစ္တဲ့ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး စတာေတြမွာ သံုးစဲြရမယ့္ ေငြေျကးက နည္းပါးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္လည္း ျမန္မာျပည္ဟာ အခုအထိ သူမ်ား ေနာက္မွာ က်န္ရစ္ေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါေျကာင္း။
ေဇာ္မင္း
၁၅ ရက္၊ စက္တင္ဘာလ၊ ၂ဝ၁၄ ခုနွစ္
No comments:
Post a Comment